Herijking opleidingslijn jeugdhockey

De afgelopen jaren heeft de KNHB onderzoek gedaan naar de opbouw van het jeugdhockey in Nederland. Ook het onderzoek naar en de pilotfase van het 9 tegen 9 hockey in de jaarlaag (leeftijdscategorie) O12 maakte hiervan onderdeel uit.

O12-categorie wordt opgesplitst in twee jaarlagen

De KNHB heeft met de visie op de ontwikkeling van hockeyers als vertrekpunt en op basis van verzamelde informatie besloten om de jaarlagen in de jeugdlijn uit te breiden met één extra laag (O11). Met deze extra jaarlaag sluit de opbouw van het jeugdhockey in Nederland volgens de KNHB beter aan op de huidige opbouw van het jeugdhockey en haar visiedocument.

Daarnaast heeft de KNHB besloten dat 9×9 op driekwart veld de competitievorm zal zijn in de nieuwe O11-categorie. De jaarlaag O12 speelt 11×11 op een heel veld. De KNHB is ervan overtuigd dat de invoering van 9×9 in de O11-categorie de beste omstandigheden en randvoorwaarden schept voor zowel de ontwikkeling als het spelplezier van kinderen.

Seizoen 2025-2026
Omdat de KNHB zich realiseert dat veel verenigingen op dit moment al bezig zijn met de teamindelingen voor het aankomende seizoen 2025-2026 is besloten dat de nieuwe opbouw van het jeugdhockey met ingang van seizoen 2026-2027 voor alle verenigingen gaat gelden.

De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9×9 dan wel 11×11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie.

Het sterke advies van de KNHB aan de verenigingen is echter om waar dat kan al aankomend seizoen te werken met de twee specifieke jaarlagen en binnen deze jaarlagen de teams in te delen in de O11 (9×9) of de O12 (11×11) competitie.

Uitgebreide informatie over dit besluit lees je in het nieuwsbericht van 31 januari 2025.

Veelgestelde vragen

We kunnen ons voorstellen dat deze wijzigingen vragen oproepen. Daarom hebben we een lijst opgesteld met veelgestelde vragen. Staat jouw vraag er niet tussen? Aarzel dan niet en stuur een mail naar knhb@knhb.nl. We zullen de lijst met vragen komende periode regelmatig aanvullen, dus we adviseren je deze pagina regelmatig te checken.

Veelgestelde vragen

Welke aanpassingen vinden er plaats in de O12-categorie?

De KNHB heeft besloten om de jaarlagen in de jeugdlijn uit te breiden met één extra laag (O11). Met deze extra jaarlaag sluit de opbouw van het jeugdhockey in Nederland volgens de KNHB beter aan op haar visie en de huidige opbouw van het jeugdhockey.

Daarnaast heeft de KNHB besloten dat 9x9 op driekwart veld de competitievorm wordt in de nieuwe O11-categorie. De KNHB is ervan overtuigd dat de invoering van 9x9 in de jaarlaag O11 de beste omstandigheden en randvoorwaarden schept voor zowel de ontwikkeling als het spelplezier van kinderen. De jaarlaag O12 speelt 11x11 op een heel veld.

Omdat de KNHB zich realiseert dat veel verenigingen op dit moment al bezig zijn met de teamindelingen voor het aankomende seizoen 2025-2026 is besloten dat de nieuwe opbouw van het jeugdhockey met ingang van seizoen 2026-2027 voor alle verenigingen gaat gelden.

De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9x9 dan wel 11x11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie.

Het sterke advies van de KNHB aan de verenigingen is echter om waar dat kan al aankomend seizoen te werken met de twee specifieke jaarlagen en binnen deze jaarlagen de teams in te delen in de O11 (9x9) of de O12 (11x11) competitie.

Waarom vinden er aanpassingen plaats in de O12-categorie?

Binnen de Visie op de ontwikkeling van hockeyers staat het plezier en ontwikkeling van hockeyers centraal. De vertaling van deze visie naar de competities voor de jeugd komt terug in spelvormen waarin de speelbeleving centraal staat. De verhoudingen van het veld, de manier van begeleiden, maar ook het aantal spelers in het veld zijn daarin belangrijke elementen.

Uit onderzoek is gebleken dat de stap tussen de O10 (8-tal op een half veld) en O12 (11-tal op een heel veld) te groot was. Na het uitvoeren van meerdere fieldlabs blijkt dat het format 9x9 op driekwart veld de juiste tussenstap is. Deze variant sluit goed aan bij de ontwikkeling van de jonge kinderen op fysiek vlak (dus de mogelijkheid tot het kunnen volbrengen van een wedstrijd en het bespelen en belopen van de ruimtes) en wordt ervaren als een leuke vorm, waarin er meer spelbetrokkenheid en balcontacten zijn.

Waarom wordt het advies gegeven de leeftijdsgroepen te splitsen naar O11 en O12?

De competitievorm 9x9 op driekwart veld biedt een meer geleidelijke opbouw naar 11x11 en past bij de huidige opbouw 3x3 (O8), 6x6 (O9) en 8x8 (O10).
In de leeftijdscategorie O11 sluit 9x9 aan op de ontwikkeling van deze leeftijd, zowel op fysiek, cognitief als sociaal-emotioneel vlak. Dat alles is terug te zien in een logische ontwikkeling en leercurve op aspecten als ruimte benutten, (ontwikkelen van) basistechnieken, (ontwikkelen van) passen, (ontwikkelen van) passeren/individuele acties en succesbeleving voor iedereen.

Wat zijn de voordelen van 9x9 voor de huidige eerstejaars O12?

Het spelen van 9x9 bij de O11-jeugd zorgt voor meer spelplezier en een betere ontwikkeling van kinderen. Onder meer omdat de combinatie van een kleiner veld en minder spelers leidt tot een substantiële daling van de totale afgelegde afstand van de deelnemende kinderen ten opzichte van 11x11. De totale afgelegde afstand is een wetenschappelijk algemeen geaccepteerde indicatie voor meer spelbetrokkenheid en balcontacten. En dit leidt weer tot meer spelplezier en een betere ontwikkeling.

Vanaf welk seizoen wordt 9x9 ingevoerd?

Omdat de KNHB zich realiseert dat veel verenigingen op dit moment al bezig zijn met de teamindelingen voor het aankomende seizoen 2025-2026 is besloten dat de nieuwe opbouw van het jeugdhockey met ingang van seizoen 2026-2027 voor alle verenigingen gaat gelden. De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9x9 dan wel 11x11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie.

Het sterke advies van de KNHB aan de verenigingen is echter om waar dat kan al aankomend seizoen te werken met de twee specifieke jaarlagen en binnen deze jaarlagen de teams in te delen in de O11 (9x9) of de O12 (11x11) competitie.

Wat zijn de verwachtingen van 9x9 op de lange termijn?

De KNHB heeft met de Visie op de ontwikkeling van hockeyers het plezier en de ontwikkeling van hockeyers centraal gezet. Op basis van onderzoek, benchmarks en fieldlabs vindt de KNHB 9x9 de beste spelvorm voor de O11-jeugd in opbouw naar het spelen van 11x11. Door deze tussenstap verwacht de KNHB dat de voorwaarden worden gecreëerd voor spelers om beter voorbereid te zijn op het spelen van 11x11, zich technisch en tactisch beter ontwikkelen wat op de langere termijn bijdraagt aan een hogere motivatie om te (blijven) hockeyen.

Voor welke leeftijdscategorie wordt 9x9 ingevoerd?

De O12-categorie wordt opgesplitst in twee jaarlagen. De O11-jeugd speelt 9x9 op driekwart veld en de O12-jeugd 11x11 op een heel veld.

Omdat de KNHB zich realiseert dat veel verenigingen op dit moment al bezig zijn met de teamindelingen voor het aankomende seizoen 2025-2026 is besloten dat de nieuwe opbouw van het jeugdhockey met ingang van seizoen 2026-2027 voor alle verenigingen gaat gelden.

De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9x9 dan wel 11x11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie.

Het sterke advies van de KNHB aan de verenigingen is echter om waar dat kan al aankomend seizoen te werken met de twee specifieke jaarlagen en binnen deze jaarlagen de teams in te delen in de O11 (9x9) of de O12 (11x11) competitie.

Hoe lang speelt een team 9x9?

De O12-categorie wordt opgesplitst in twee jaarlagen. De O11-jeugd speelt 9x9 op driekwart veld en de O12-jeugd 11x11 op een heel veld.

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Wat is het advies van de KNHB met betrekking tot de indeling van de O11 en O12-jeugd tijdens seizoen 2025-2026?

Omdat de KNHB zich realiseert dat veel verenigingen op dit moment al bezig zijn met de teamindelingen voor het aankomende seizoen 2025-2026 is besloten dat de nieuwe opbouw van het jeugdhockey met ingang van seizoen 2026-2027 voor alle verenigingen gaat gelden.

De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9x9 dan wel 11x11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie.

Het sterke advies van de KNHB aan de verenigingen is echter om waar dat kan al aankomend seizoen te werken met de twee specifieke jaarlagen en binnen deze jaarlagen de teams in te delen in de O11 (9x9) of de O12 (11x11) competitie.

Hoe kunnen verenigingen met weinig aantallen jeugd een O11 én O12-team maken?

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Kan een team met 9 spelers met de O12-leeftijd in een O11 competitie uitkomen?

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Heeft de KNHB zicht op hoeveel verenigingen meer teams krijgen door de invoering van 9x9 bij de O11?

De KNHB heeft hier zicht op. Samen met de verenigingen die als gevolg van de wijziging mogelijk te weinig veldcapaciteit hebben, gaat de KNHB kijken naar oplossingen. De KNHB is niet blind of doof geweest voor de bezwaren van een aantal verenigingen op het gebied van veldcapaciteit of andere praktische zaken. Uit een analyse van de capaciteit en de aantallen hockeyers van verenigingen bleek de afgelopen periode dat zo’n 20 grote verenigingen (extra) capaciteitsproblemen of -tekorten krijgen bij het plannen van wedstrijden als gevolg van een eventuele invoering van 9x9 voor de hele O12-categorie (zonder splitsing O11 en O12). De beslissing om te werken met een splitsing in twee jaarlagen vermindert de praktische problemen van de grote verenigingen.

Gaan de tijden waarin verenigingen hun wedstrijden kunnen spelen verruimd worden?

Het is te vroeg om hier nu al iets over te zeggen. Samen met de verenigingen die te weinig veldcapaciteit hebben gaat de KNHB kijken naar mogelijke oplossingen.

Hoe is de besluitvorming van de KNHB tot stand gekomen?

De KNHB is niet over één nacht ijs gegaan om tot dit besluit te komen en beschikt over een uitgebreide onderbouwing die uit de volgende onderdelen bestaat:

  • Benchmarkinventarisatie van wedstrijdvormen van buitenlandse hockeybonden (Duitsland, België, Spanje, Engeland e.a.).
  • Benchmarkinventarisatie van wedstrijdvormen uit ander sporten (waaronder voetbal).
  • Literatuuronderzoek, uitgevoerd door het Expertisecentrum van de KNHB.
  • Divers praktijkonderzoek waaronder zeven fieldlabs.
  • Evaluatie enquête onder technisch managers, trainer-coaches en deelnemers aan 9-9 in het seizoen 2024-2025.
  • Klankbordgesprekken met experts waaronder (bonds)-coaches en kader.

Meer informatie met betrekking tot de onderbouwing vind je hier. 

Hoe schrijf ik een team in voor de 9x9 competitie in seizoen 2025-2026?

Verenigingen kunnen vanaf seizoen 2025-2026 teams inschrijven in de O11-categorie of de O12-categorie, waarbij de O11 9x9 speelt en de O12 11x1.

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Komen er gemixte poules waar zowel 9x9 als 11x11 wordt gespeeld?

Nee de poules worden met ingang van seizoen 2025-2026 ingedeeld op basis van de categorie, waarbij de O11-categorie 9x9 speelt en de O12-categorie 11x11.

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Wat als de veldcapaciteit het niet toelaat om 9x9 te spelen?

De KNHB geeft de verenigingen komend seizoen (2025-2026) nog de keuze hun O11-leden in te schrijven voor een 9x9 dan wel 11x11-competitie in respectievelijk de O11- dan wel O12- leeftijdscategorie. Samen met de verenigingen die als gevolg van de wijziging te weinig veldcapaciteit hebben, gaat de KNHB kijken naar mogelijke oplossingen. De KNHB is niet blind of doof geweest voor de bezwaren van een aantal verenigingen op het gebied van veldcapaciteit of andere praktische zaken. Uit een analyse van de capaciteit en de aantallen hockeyers van verenigingen bleek de afgelopen periode dat zo’n 20 grote verenigingen (extra) capaciteitsproblemen of -tekorten krijgen bij het plannen van wedstrijden als gevolg van een eventuele invoering van 9x9 voor de hele O12-categorie (zonder splitsing O11 en O12). De beslissing om te werken met een splitsing in twee jaarlagen vermindert de praktische problemen van de grote verenigingen.

Wat is het maximaal aantal spelers in een team in de 9x9?

In de 9x9 competitie mogen per wedstrijd maximaal 16 spelers deelnemen. Dit is dus gelijk aan het aantal van een 11-tal.

 

Hoe groot is het veld bij 9x9?

Er wordt gespeeld op driekwart van het veld. De goal staat op de 23 meterlijn en de cirkel wordt uitgezet met flaps/fieldmakers. De middenlijn wordt met pylonen aan de zijlijn aangegeven. Ook voor de middelstip kan een marker worden gebruikt.

Wat heb je nodig voor het uitzetten van het 9x9 veld?

Voor het uitzetten van de cirkellijn kun je fieldmarkers (flapjes) gebruiken. We adviseren hiervoor minimaal 9 fieldmarkers te gebruiken. Verder is het prettig om 6 pylonen uit te zetten: twee voor de middenlijn, twee voor de hoeken van het veld aan de kant van de 23 meterlijn en twee voor het aangeven van de strafcorner op circa 10 meter van het doel.

De cirkel is het makkelijkst uit te zetten met twee personen. Als je een touwtje hebt met een lengte van 14,63 meter gaat één persoon in het midden van de goal van de uit te zetten cirkel staan en houdt hij of zij een uiteinde van het touwtje vast. De tweede persoon loopt met het andere uiteinde naar de kop van de cirkel tot het touwtje strak gespannen is en legt daar een flapje neer, vervolgens loopt deze persoon in een boog (met strak gespannen touwtje) naar de achterlijn terwijl hij/zij nog 4 flapjes neerlegt. Doe dit ook aan de andere zijde.

Welke spelregels gelden er bij de 9x9?

Er wordt gespeeld met de elftal spelregels. Het spelreglement veldhockey vind je op deze pagina op de website. De O11-categorie valt vooralsnog onder de Jeugd en niet onder de Jongste Jeugd.

Is er een strafcorner bij de 9x9?

De strafcorner is een onderdeel van het spel bij de 9x9 competitie.

Ten hoogste 5 verdedigers, waaronder de doelverdediger, moeten achter hun achterlijn zijn zonder met hun stick, handen of voeten de grond binnen het veld aan te raken. De overige spelers van de verdedigende partij moeten aan de andere kant van de middenlijn zijn. Het is ter beoordeling aan de scheidsrechter of de bal buiten de cirkel is geweest, de verdedigers achter de achterlijn staan en dat de overige spelers van de verdedigende partij aan de andere kant van de middenlijn zijn.

Hoe lang duurt de wedstrijd bij de 9x9?

Een wedstrijd duurt 4 x 17,5 minuten met 1x 5 minuten rust. Er wordt gespeeld met de standaard elftal spelregels.

Hoeveel scheidsrechters zijn er bij de 9x9?

Bij de 9x9 zijn er twee scheidsrechters. Deze scheidsrechters zijn bevoegde scheidsrechters en hebben dus hun scheidsrechter kaart gehaald. Dit geldt voor zowel de elftallen als de 9-tallen.

Welke leeftijden spelen in de O11 en O12-categorie?

In de O11-categorie (9x9) vallen alle kinderen die op 1 oktober 10 jaar oud zijn. In de O12-categorie (11x11) vallen alle kinderen die op 1 oktober 11 jaar oud zijn.

Verenigingen die te weinig hockeyers hebben om de huidige O12-categorie te splitsen in een O11 en O12-team, kunnen ervoor kiezen het team met hockeyers in beide leeftijdscategorieën als O11-team in te schrijven voor de 9 tegen 9 competitie of als O12-team voor de 11 tegen 11 competitie.

De KNHB maakt het voor alle verenigingen die op basis van aantallen problemen hebben om tot volledige teams c.q. goede teamsamenstellingen in de O11 en O12-categorie te komen, met ingang van seizoen 2025-2026 mogelijk dat O12-jarigen ook kunnen meespelen in de gehele O11-categorie. Individuele dispensatieverzoeken zijn in dat geval op basis van de ingeschreven aantallen per team niet meer nodig.

Deel deze pagina